Νομοθετικές Πράξεις
Η Ουκρανία είναι μία από τις λίγες χώρες στον κόσμο όπου η νομοθεσία προβλέπει και ρυθμίζει
δεόντως τη χρήση της αναπαραγωγικής τεχνολογίας (ιδιαίτερα την παρένθετη μητρότητα και τη δωρεά
ωαρίων) στα πλαίσια των διαδικασιών θεραπείας της στειρότητας.
Το άρθρο 123 του Οικογενειακού Κώδικα της Ουκρανίας επιβεβαιώνει ότι το παιδί που γεννήθηκε
από παρένθετη μητέρα, ως αποτέλεσμα της χρήσης τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής,
ανήκει στους Προβλεπόμενους Γονείς. Αυτό συμπεριλαμβάνει και τις περιπτώσεις στις οποίες
χρησιμοποιούνται ωάρια δότη.
- Στην περίπτωση που μια σύζυγος γεννήσει ένα παιδί το οποίο έχει συλληφθεί με τη βοήθεια
τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η πράξη διενεργείται με την έγγραφη
συγκατάθεση του συζύγου της, ο τελευταίος καταχωρείται ως ο πατέρας του παιδιού.
- Στην περίπτωση μεταφοράς του ανθρώπινου εμβρύου το οποίο έχει συλληφθεί από τους
συζύγους, με τη βοήθεια τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στη μήτρα μιας άλλης
γυναίκας, οι βιολογικοί γονείς του παιδιού θα καταχωρηθούν ως οι νόμιμοι γονείς του τέκνου
που γεννήθηκε.
- Οι σύζυγοι αναγνωρίζονται και θα καταχωρηθούν ως οι νόμιμοι γονείς του τέκνου που
γεννήθηκε από μια γυναίκα, ως αποτέλεσμα της μεταφοράς του ανθρώπινου εμβρύου το
οποίο έχει συλληφθεί από τον σύζυγό της και μια άλλη γυναίκα, με τη βοήθεια τεχνολογιών
υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Το άρθρο 48 του Νόμου της Ουκρανίας «Βασικά στοιχεία της νομοθεσίας περί της υγειονομικής
περίθαλψης της Ουκρανίας», υποδεικνύει τις προϋποθέσεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης:
Η εξωσωματική γονιμοποίηση και η μεταφορά εμβρύου εκτελούνται σύμφωνα με τους όρους και με τη
σειρά που καθορίζεται από το Υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας και σύμφωνα με το ιατρικό πόρισμα
της υγείας, σε μια ενήλικη γυναίκα με βάση την έγγραφη συναίνεση των συζύγων, την ανωνυμία του
δότη ωαρίων και του ιατρικού απορρήτου.
Η καταχώρηση του μωρού διέπεται από το Διάταγμα #140/5 με ημερομηνία 18 Νοεμβρίου 2003 το
οποίο εκδόθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ουκρανίας με τίτλο «Σχετικά με τις
αλλαγές και τις τροποποιήσεις των Κανονισμών της καταγραφής πράξεων αστικού δικαίου στην
Ουκρανία»:
Παράγραφος 2.2 Στην περίπτωση που μια γυναίκα στην οποία είχε μεταφερθεί ένα ανθρώπινο έμβρυο
το οποίο έχει συλληφθεί από τους συζύγους γεννήσει ένα παιδί, η καταχώρηση του παιδιού γίνεται με
βάση τη γραπτή αίτηση και των δύο συζύγων που δεικνύει την συγκατάθεσή τους για τη μεταφορά των
εμβρύων. Σε αυτή την περίπτωση υποβάλλεται μία γραπτή συγκατάθεση της γυναίκας η οποία γέννησε
το παιδί μαζί με το ιατρικό έγγραφο που πιστοποιεί ότι η συγκεκριμένη γυναίκα γέννησε το παιδί αυτό,
ώστε να μπορέσουν οι σύζυγοι να καταχωρηθούν ως οι νόμιμοι γονείς του παιδιού, επικυρωμένη από
συμβολαιογράφο.
Ο Αστικός Κώδικας της Ουκρανίας καθορίζει τα πρόσωπα που είναι επιλέξιμα για να συμμετάσχουν
σε προγράμματα που βασίζονται σε τεχνικές τεχνητής γονιμοποίησης:
Άρθρο 281: Είτε μια γυναίκα είτε ένας άνδρας που είναι ενήλικος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει
τεχνολογίες τεχνητής γονιμοποίησης μετά από ιατρική συμβουλή και σύμφωνα με τους όρους και με
τη σειρά που καθορίζονται από τη νομοθεσία.
Το Διάταγμα #787 με ημερομηνία 09.09.2013 το οποίο εκδόθηκε από το Υπουργείο
Υγείας της Ουκρανίας με τίτλο Σχετικά με την έγκριση των οδηγιών της σειράς εφαρμογής
τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ρυθμίζει τη σειρά χρήσης των τεχνολογιών
γονιμοποίησης:
- Προγράμματα με χρήση τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής θα πρέπει να
πραγματοποιούνται μόνο στα αντίστοιχα διαπιστευμένα κέντρα περίθαλψης.
- Οι ασθενείς έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ελεύθερα ιατρικά κέντρα για τη διεξαγωγή των
προγραμμάτων με χρήση τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
- Οι τεχνολογίες τεχνητής αναπαραγωγής μπορούν να χρησιμοποιηθούν μετά από ιατρική
συμβουλή και την έγγραφη συγκατάθεση και την εφαρμογή του ασθενούς ή των ασθενών
σύμφωνα με τα εγκεκριμένα από το Υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας, έντυπα αιτήσεων.
- Μια γυναίκα ή/και ένας άνδρας που είναι ενήλικας έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει
τεχνολογίες τεχνητής γονιμοποίησης μετά από την αντίστοιχη ιατρική συμβουλή, σύμφωνα
με το άρθρο 281 του Αστικού Κώδικα της Ουκρανίας.
- Οι ιατρικές διαδικασίες με χρήση τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
πραγματοποιείται με την προϋπόθεση της εμπιστευτικότητας με βάση το άρθρο 40 του
νόμου της Ουκρανίας Βασικά στοιχεία της νομοθεσίας για την υγειονομική περίθαλψη της
Ουκρανίας.
- Η δωρεά γαμετών ή εμβρύων είναι η διαδικασία κατά την οποία οι δότες γαμετών δωρίσουν
τους γαμέτες τους (ωοκύτταρα και σπερματοζωάρια) ή έμβρυα, για να χρησιμοποιηθούν από
άλλα άτομα κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους υπογονιμότητας. Η μεταφορά εμβρύου
γίνεται βάση ιατρικών συνταγών προς την ενήλικη γυναίκα, υπό την προϋπόθεση της
διαθεσιμότητας της γραπτής συγκατάθεσης των ασθενών, της ανωνυμίας των δοτών και του
ιατρικού απορρήτου.
- Οι δότες γαμετών δεν μπορούν να έχουν γονικά δικαιώματα επί του παιδιού που θα γεννηθεί
στο μέλλον.